Paylaşım TarihiOcak 10, 2017
Kurumsal raporlama, 1930’lu yıllardan itibaren finansal raporlama ile başlayan, süreç içinde çevresel ve sosyal konuların da raporlanmasını içererek sürdürülebilirlik raporu/kurumsal sosyal sorumluluk/ kurumsal sorumluluk raporu adı verilen raporlama ile zenginleşen bir süreç.
Ancak geçtiğimiz yıllarda bu raporların ötesinde, yeni bir raporlama anlayışı ile karşı karşıyayız. Adına entegre raporlama adı verilen bu uygulama, daha önceki uygulamaları kapsayan ancak onlardan farklılaşan bir raporlama stili.
Kısaca entegre raporlama, Güney Afrika’da borsaya kote şirketlerin finansal bilgilerine ek olarak çevresel ve sosyal etkilerini de raporlamalarının, raporlamıyorlarsa da neden raporlamadıklarını açıklamalarının (report or explain) zorunlu kılınmasının ardından ortaya çıkan bir olgu. Entegre raporun bir parçası olarak şirketler, bütün faaliyetlerini ve etkilerini, bir değer yaratma mekanizması sürecinde değerlendirerek raporlarlar. Şirketin sahip olduğu bütün kaynaklar, finansal, insani, entelektüel, sosyal, üretilmiş, doğal kaynaklar olarak 6 farklı sermaye öğesi altında değerlendirilir, bu sermayeler özelinde hangi girdilerin nasıl çıktılar yarattığı ilişkisi yaratılır ve bu ilişkinin şirketin iş modeliyle etkileşimi raporlanır.
Entegre rapor (ER), konu itibarıyla sürdürülebilirlik raporuna benzetilmekle birlikte aslında sürdürülebilirlik raporundan farklı bir yaklaşımdır. Bir faaliyet raporu ve sürdürülebilirlik raporu geçmişe bakar; bahse konu raporlama dönemindeki performansı raporlarken, bir entegre rapor, bu performansın şirketin gelecek stratejisi ve hedefleriyle ilişkilendirilmesini de içerir. Şirketin kısa, orta ve uzun dönemdeki hedef ve stratejileri, bu hedefler ve faaliyetler kapsamındaki risk ve fırsatların değerlendirilmesi ve performansın bu risk ve fırsatlar çerçevesinde analiz edilmesini de içerir. Kısacası, entegre rapor, şirkete katkı değer sağlamayı hedefleyen analitik bir düşünce aracıdır.
Dünyada entegre raporlama uygulamaları diğer raporlama türlerine göre oldukça az olmakla birlikte, farklı yasal uygulamaların zorunlulukları ve gönüllülük esaslarına bağlı olarak kullanım oranları artmaktadır. Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi (IIRC), dünya çapında entegre rapor prensiplerini geliştirmeyi hedefleyen bir kuruluştur. IIRC’nin 2013 yılında çıkardığı Uluslararası Entegre Raporlama Çerçevesi, entegre raporun içeriği ve temel prensipleri hakkında bilgi veren en kapsamlı kılavuz dokümandır.
IIRC kapsamında geliştirilen bir pilot proje ile, gönüllü şirketler de entegre raporun gelişimine katkıda bulunmaktadır. Pilot çalışma grubu üyelerinin hazırladığı çalışmalar ve analizler ile, entegre raporun uygulamalarının geliştirilmesi ve farklı sektörlere uygulanabilecek halde özelleştirilmesi amaçlanmaktadır.
Dünya’da katsal bir hızla büyüyen entegre raporlamanın geleceğin finanal ve sürdürülebilirlik raporunu içeren yeni raporlama sistemi olması beklenmektedir. Dünya’daki örneklere de baktığımızda, uluslararası bazı şirketlerin, faaliyet raporlarını entegre rapor olarak yayınladıkları görülmektedir.
Ülkemizde henüz entegre raporlama örneği bulunmamakla birlikte, diğer ülkelerde gördüğümüz borsaya kote şirketlere getirilen zorunluluklar ya da farklı yasal raporlama zorunluluklarının benzerlerinin geliştirilmesi ile Türkiye’nin de gelecek dönemde entegre raporlama ile tanışacağımızı öngörmekteyim.
